Vì sao đèn nóng khi sử dụng ? Liệu có nguy hiểm không ? (updating)

“Em ơi, vì sao đèn pin lại nóng như vậy ?” – “Đèn nóng thế này liệu có nguy hiểm gì không shop ? “  Đó là những câu hỏi mà hầu như vị khách nào mới dùng đèn pin siêu sáng sẽ đều hỏi sau khi sử dụng đèn trong 1 thời gian ngắn. Để giải đáp các câu hỏi trên thì Shadow có làm 1 bài viết nho nhỏ cho các nhà tham khảo, cho mọi người cùng hiểu, vì sao đèn pin lại nóng khi bật lên, làm thế nào để hạn chế đèn pin nóng. Và ảnh hưởng của chúng ra sao.

1. Vì sao đèn pin bật một lúc hay bị nóng?

Đầu tiên, chúng ta cần phải hiểu và lưu ý một quy luật chung như sau. “ĐÈN PIN SIÊU SÁNG THÌ CHẮC CHẮN SẼ TẢN NHIỆT. CHỈ LÀ NÓNG NHIỀU HAY NÓNG ÍT, NÓNG NHANH HAY NÓNG CHẬM.” Đèn pin cũng như các thiết bị điện tử khác, cứ có dòng điện là có tản nhiệt, cái nóng chúng ta đang cảm nhận từ đèn chính là nhiệt lượng được tản ra từ bên trong đèn khi đèn hoạt động. Đặc biệt, bộ phận LED trong một cây đèn chính là bộ phận tạo ra nhiệt nhiều nhất của cây đèn trong quá trình phát quang. Trên thế giới cũng chưa hề có công nghệ LED nào cho ra độ sáng mạnh mà không tản nhiệt cả. Gần như đèn pin chắc chắn sẽ nóng. Chỉ là lúc đó chúng ta cảm thấy đèn ấm hay nóng hoặc đèn nóng nhanh hay chậm thôi.

Hầu như đèn pin nào cũng nóng
Đèn công suất càng mạnh thì càng nóng nhanh

Nguyên lý của hệ thống tản nhiệt của đèn pin đó chính là nhiệt được phát ra và truyền từ LED xuống bảng đỡ lá đồng hoặc nhôm xong truyền trực tiếp lên vỏ đèn và tản ra ngoài bầu không khí, đèn công suất càng mạnh thì nhiệt lượng tản ra càng nhiều và đèn càng nhỏ thì nhiệt lượng tản ra càng nhanh, các vật liệu hỗ trợ tản nhiệt mà càng hiệu quả thì đèn cũng sẽ nóng lên khá nhanh.

2. Đèn bị nóng liệu có an toàn hay gây cháy nổ không ?

Điều này còn phụ thuộc vào chất lượng đèn mà các bạn đang sử dụng. Phần lớn các mẫu đèn pin từ trung cao cấp tới cao cấp đều được tính hợp tính năng kiểm soát nhiệt thông minh. Mạch kiểm soát nhiệt thông minh có thể hiểu là một bộ phận bên trong mạch điều khiển của đèn, nhận và đo nhiệt lượng xong phát tín hiệu lên mạch điều khiển. Nếu đèn nóng quá, mạch điều khiển sẽ tự động hạ nấc sáng mà đèn đang bật xuống để giảm công suất đèn, giảm lượng nhiệt tạo ra từ LED để đèn kịp thời tản bớt nhiệt ra không khí. Thông thường, ngưỡng nhiệt độ giới hạn mà mạch kiểm soát được cài đặt sẽ dao động ở mức độ 60-75 độ C. Nghĩa là khi nhiệt đạt ngưỡng đó, đèn sẽ tự hạ sáng để bảo vệ LED và đảm bảo an toàn cho người dùng.

Vì các mẫu đèn cao cấp đều có tính năng kiểm soát nhiệt thông minh nên chúng khá an toàn. Nhưng người dùng cần đảm bảo rằng nhưng mẫu đèn mình mua phải là những đèn đảm bảo chất lượng theo tiêu chuẩn ANSI PLTO FL1. Tất nhiên khi đèn đạt đến ngưỡng 50-60 độ ở lớp ngoài, người dùng sẽ cảm thấy có sự khó chịu nhất định, nhưng đó là điều hoàn toàn bình thường và người dùng không cần quá lo lắng về điều đó, Nếu đèn có nhiệt độ vượt ngưỡng cho phép thì đèn đó đã bị lỗi và hoàn toàn đủ điều kiện để bảo hành với nhà sản xuất.

Một thí nhiệm đo nhiệt độ của đèn pin XT12GT Pro khi bật Turbo

3. Cách sử dụng như nào cho đèn bớt nóng?

Như Shadow đã giải thích vì nguyên lý tản nhiệt của đèn, chúng ta có thể hiểu đèn rằng, đèn công suất càng cao hoặc kích thước càng nhỏ hoặc hệ thống tản nhiệt càng tối ưu thì đèn càng nhanh nóng. Vậy để hạn chế các cảm giác khó chịu ở tay cầm thì người dùng có thể tham khảo các cách sau:

3.1. Hạn chế bật nấc sáng Turbo:

Khi bật Turbo thì đèn càng thiêu đốt năng lượng và sản sinh ra nhiệt nhiều nhất có thể. Đó cũng là nấc sáng khiến đèn nóng nhanh nhất. Vậy phương án cơ bản nhất là người dùng chủ động bật nấc sáng thấp hơn như nấc sáng High hay Medium, như vậy giúp hạn chế lượng nhiệt tản ra và tăng thời lượng pin khi dùng đèn.

3.2. Lựa chọn các mẫu đèn có tỷ lệ kích thước và độ sáng phù hợp:

Vì đèn các nhỏ, nên lớp vỏ nhôm thường mỏng và lượng nhiệt thoát ra càng nhanh. Vậy nên khi chúng ta lựa chọn đèn để mua, hãy ưu tiên nhưng cây đèn nào có kích thước vừa tay với độ sáng 1000 lumen cho tới 3000 lumen. Nếu người dùng cần những đèn mà có kích thước nhỏ thì phải hiểu rõ một điều rằng độ sáng phù hợp cho đèn đó nên là dưới 1000 lumen hoặc đèn sẽ bị nóng. Và nếu độ sáng người dùng cần những mẫu đèn độ sáng lớn hơn nữa thì sẽ cần phải tham khảo các mẫu đèn có kích thước "quá khổ" một chút

Imalent MS03 nổi tiếng là mẫu đèn mini nhưng có sức mạnh khủng
khiếp tới 13.000 lumen khiến cho đèn nóng nhanh khi bật Turbo liên tục

3.3. Lựa chọn các mẫu đèn có trang bị quai cầm hoặc tích hợp quạt tản nhiệt:

Ngoài thị trường có rất nhiều mẫu đèn khủng có độ sáng lên tới hàng chục và hàng trăm nghìn lumen như Imalent SR32 và Acebeam X75. Để các mẫu đèn này có khả năng tản nhiệt tối ưu nhất thì nhà sản xuất thường thiết kế rất nhiều rãnh sâu kèm với lá đồng ở bên trong thân đèn. Vùng đầu đèn thường tích hợp hệ thống quạt gió và quai xách tay để tránh cho người dùng cầm trực tiếp vào đèn. Tuy chỉ là phụ kiện nhưng chúng rất hiệu quả và người dùng gần như không cảm nhận được cái nóng của đèn.

Acebeam X75 thuộc top những mẫu đèn sáng nhất thế giới được tích
hợp quạt tản nhiệt + quai cầm tay + bộ lá đồng dẫn nhiệt rất hiệu quả

3.4. Sử dụng đèn pin công nghệ LED COB hoặc LEP thay vì đèn LED thông thường: 

Bằng những trải nghiệm trực quan, các dải LED COB (chip on broad) và đèn LEP thường sẽ sử dụng rất ít năng lượng và có độ sáng không quá cao nên nhiệt lượng tỏa ra từ nguồn phát sẽ không nhiều như các đèn pin LED thông thường. Nhưng đèn có LED COB thường sẽ là các mẫu đèn chiếu tỏa tầm gần còn đèn LEP sẽ thường là các đèn chiếu xa và có chùm sáng gom hỗ trợ săn bắn.

4. Các đèn rởm, đèn nhựa tại sao không nóng ?

Lý do Shadow nói rằng việc an toàn của tản nhiệt phụ thuộc nhiều vào chất lượng hay độ cao cấp của đèn là vì nhiều đèn chất lượng thấp hoặc đèn giá rẻ thường sẽ không tích hợp mạch kiểm soát nhiệt thông minh và thậm chí lớp vỏ của chúng cũng là loại vật liệu nhựa giòn mỏng và kém chất lượng, gây khó khăn cho việc tản nhiệt ra ngoài không khí. Thậm chí nhiều người dùng khi không hiểu rõ về tính năng hoạt động của đèn sẽ cho rằng đó là các đèn tốt vì chúng không tản nhiệt ra ngoài nên không gây khó chịu. ĐÓ LÀ NHẬN ĐỊNH HOÀN TOÀN SAI LẦM. Sau đây  là một vài đặc tính chung khiến cho những cây đèn kém chất lượng không tản nhiều nhiệt ra ngoài.

4.1. Vật liệu gia công kém chất lượng

Phần lớn mọi người sẽ đều nhận ra các mẫu đèn kém chất lượng hay còn gọi là đèn rởm đều được gia công bằng lớp nhựa khá mỏng và giòn, có mùi khó chịu của nhựa công nghiệp. Đó chính là những vật liệu dẫn nhiệt rất kém và gần như người dùng chẳng thể nào cảm nhận nhiệt được. Đây là điều không tốt cho đèn vì nhiệt lượng của đèn thể thoát ra ngoài và tích tụ dần ở LED và bảng mạch, gây nên những hỏng hóc không đáng có về lâu về dài

Đầu đèn của một mẫu kém chất lượng
Không lá tản nhiệt, vỏ nhựa giòn 

4.2. Thiết kế thiếu hiệu quả

Nhiều mẫu đèn vì tiết kiệm chi phí quá mức mà bỏ qua các tiểu tiết trong thiết kế, ví dụ như rãnh tản nhiệt, lá nhôm dẫn nhiệt ra vỏ đèn, …. Đó đều là những bộ phận hỗ trợ truyền nhiệt ra vỏ đèn. Nếu thiếu chúng thì hiệu quả truyền nhiệt sẽ bị giảm đi rất nhiều

4.3. Công suất thấp

Lý do lớn nhất mà đèn kém chất lượng không quá nóng là vì bản thân chúng chỉ được trang bị những LED rất bình thường có công suất rất thấp. Trong khi các mẫu đèn kèm chất lượng có kích thước từ trung bình cho tới khá to, với công suất thấp của các LED rẻ tiền đó thì đèn sẽ chẳng sản sinh ra nhiều nhiệt để khiến tay cầm cảm nhận.